ادیبان و سخنوران خجند

نویسندگان

نورعلی نورزاد

استادیار

چکیده

تا سال های اخیر، تحقیق و پژوهش در ادبیات خجند و نمایندگان برجستۀ آن غالباً به طور مستقل انجام می شد و از سوی دیگر، بیشتر این پژوهش ها محدود به زندگی و آثار تنی چند از آن ها مثل کمال خجندی، کارنامه های ادبی آل خجند و سلسله شعرای قرن نوزدهم میلادی بود و ازهمین رو نمی توانست نیازهای خوانندۀ تاجیک را درزمینۀ شعرای حوزۀ خجند برطرف کند. خوشبختانه، تألیف تذکرۀ شعرای خجند به همت پرفسور عبدالمنان نصرالدین توانست این خلأ را تاحدودی پر کند. در این تذکره، مؤلف طبق شیوه های خاص تذکره نویسی نخست شرح حال سخنوران و بعد نمونه های اشعار آن ها را ذکر کرده است. از مهم ترین ارزش های علمی این تذکره این است که مطالبی که دربارۀ نمایندگان ادبیات این حوزه در منابع اصلی و تاریخی آمده است، با روش تحلیل و بررسی های علمی نقل می شود. شیوۀ نقد و بررسی که از ویژگی های مهم تذکره نگاری است، در روش کار عبدالمنان نیز ادامه یافته است. گاهی نیز نقد و نظر تذکره نویسان دیگر بر سبیل سند آورده شده که این امر نیز بر تقویت جنبه های انتقادی تذکره نقش مؤثر داشته است. برخلاف بیشتر تذکره ها که براساس حروف الفبا تدوین شده اند، مؤلف این تذکره معیار تاریخی را اولویت داده و شعرا را برمبنای زمان زندگی دسته بندی کرده است. توجه به آثار مرجع مورد استفاده در تألیف این تذکره نشان می دهد که مؤلف برای تدوین آن مطالعات گسترده انجام داده است. وی در کنار آمیزش تذکره ها، آثار تاریخی و پژوهشی توانسته است از مواد بیش از بیست نسخۀ خطی و چاپی بیاض شعرا استفاده کند که این موضوع نیز به نوبۀ خود از مزیت های بزرگ این تذکره است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جدیدیه در خجند

در آغاز قرن بیستم در منطقۀ آسیای مرکزی و به‌ویژه در شهرهای بزرگ آن ازجمله سمرقند، بخارا، تاشکند، خوقند، خجند و... جنبش فرهنگی و اجتماعی جدیدیه عرض هستی کرد که در ترویج خودشناسی ملی، رشد حس وطن‌دوستی، تشکیل مکتب و معارف، بیداری فکری، ترغیب آموزش علم و فرهنگ، تلقین آرمان‌های انسان‌پروری و افکار دموکراسی در کشور نقش معین داشت. در این مقاله، ضمن معرفی خادمان و جانب‌داران این جنبش، مهم‌ترین مکتب‌های...

متن کامل

اسماعیل‌بیک غسپرانی و ادیبان تاجیک

در تاریخ آسیای میانه، آغاز قرن بیستم مصادف با بیداری فکری و آزادی‌خواهی خلق تاجیک است که به جنبش معارف‌پروری موسوم است. دانشمندان و ادیبان متعددی در انقلاب فکری روشنفکران تاجیک اثرگذار بوده‌اند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به احمد مخدوم دانش مؤلف نوادرالوقایع و زین‌العابدین مراغه‌ای مؤلف سیاحتنامۀ ابراهیم‌بیک اشاره کرد. یکی از آثار مهمی که در آن دوره به روشنگران و ادی...

متن کامل

جمهورى‏ خواهى و ادیبان سیاسى

در این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که ادیبان سیاسى دوره مشروطه به چه میزان با پدیده نوظهور جمهورى‏خواهى، آشنا شده بودند. هدف ما از این پژوهش دست‏یابى به شناختى نسبى از مفهوم پدیده وارداتى "جمهورى" در دوران گذار مشروطیت و نیز انواع جهت‏گیرى‏ها و جبهه‏گیرى‏هاست که ادیبان از جناح‏هاى مختلف بدان دامن مى‏زدند. این پژوهش از آن جهت حائز اهمیت است که مى‏تواند به ما تصویرى دقیق‏تر از نوع نگرش ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۸، شماره ۱۴، صفحات ۱۶۹-۱۷۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023